RISC OS 5 is een aparte versie die uitgebracht is door Castle Technology Ltd (Castle), deze is gebaseerd op ontwikkelingen die door Pace Micro Technology uitgevoerd zijn in het kader van NCOS voor hun settop-boxen. RISC OS 5 was van origine bedoeld voor het gebruik met de Iyonix pc, de 32-bit Acorn-compatibel computer die door Castle verkocht werd. Omdat er geen gebruik meer gemaakt kon worden van de 26-bitadresseringsmodus moest veel software aangepast worden, voor oude software was/is een hulpmiddel mogelijk – Aemulor.

RISC OS 5 is verder aangepast en voorzien van een HAL, een Hardware Abstractie-Laag (of Hardware Abstraction Layer), deze verzorgt de communicatie met de in de Iyonix pc gebruikte hardware. De HAL was noodzakelijk om er voor te zorgen dat RISC OS 5 zelf geen directe afhankelijkheid meer heeft van de gebruikte hardware, want zowel de audio-, video- en systeemhardware van de Iyonix waren namelijk niet compatibel met de IOMD/VIDC-combinatie die in Acorn-hardware gebruikt werd.

Waar RISC OS 5 initieel afgenomen werd onder licentie van Pace is deze in juli 2003 overgenomen door Castle.

In 2006 is de broncode van RISC OS 5, de tak waar door Pace en Castle aan gewerkt werd, publiek gemaakt onder een ‘shared source license’. Om dit proces in goede banen te leiden is toen RISC OS Open Ltd (ROOL) opgericht. Op basis van deze broncode is RISC OS 5 overgezet naar het BeagleBoard en later ook naar het PandaBoard, dit is het eerste voorbeeld van het gebruik van de HAL van RISC OS. Door ROOL is RISC OS 5 ook geschikt gemaakt voor de Raspberry Pi, waardoor het besturingssysteem bijna vanaf de uitgave van de Raspberry Pi ook op dit goedkope printje kan draaien.

Door R-Comp Interactive en CJE Micro’s zijn er kant-en-klare systemen uitgebracht op basis van het BeagleBoard en PandaBoard en later zijn er door deze bedrijven eigen systemen ontwikkeld. Door CJE Micro’s is de Rapido Ig uitgegeven op basis van de IGEPv5 en door R-Comp Interactive is de ARMX6 uitgebracht op basis van het WandBoard.

In 2015 is door Elasar Ltd een moederbord speciaal voor RISC OS 5 ontwikkeld, voorzien van de codenaam “Titanium”. Dit moederbord is voorzien van o.a. een Cortex-A15, een interne SATA-bus, twee DVI-poorten, een ethernetaansluiting, en 6 USB-aansluitingen (en eventueel nog 2 extra afhankelijk van de kast waarin men de Titanium bouwt” en nog diverse andere mogelijkheden qua connectiviteit. Een volledige omschrijving van dit moederbord is te vinden op de website van Elesar. Door R-Comp Interactive en CJE Micro’s zijn ook volledige systemen gebouwd op basis van de Titanium.

In 2018 is Castle Technology Ltd, het bedrijf met de eigendomsrechten van RISC OS, overgenomen door RISC OS Developments (ROD). In samenwerking met RISC OS Open Ltd (ROOL), die de afgelopen jaren verantwoordelijk was voor de ontwikkeling van RISC OS 5, stelt ROD de broncode van dit besturingssysteem beschikbaar onder de Apache 2.0-licentie. Dit is gedaan om bestaande toegangsbelemmeringen voor ontwikkelaars uit de Open Source-community weg te nemen en het mogelijk te maken om RISC OS, voor het eerst in de geschiedenis van dit OS, gratis te kunnen gebruiken in commerciële producten.